Świeżo palona kawa
Zanim zaparzycie kawę, przyjrzyjcie się dokładnie jej ziarnom. Poczujcie jej aromat. Pomyślcie o tych wszystkich procesach, jakim poddane zostały ziarna od chwili ręcznego zerwania z krzewu i sortowania w kraju pochodzenia. Wyobraźcie sobie tę całą długą drogę, jaką przebyły, aby trafić do waszej kuchni. Mając to wszystko w pamięci, zaparzcie sobie małą czarną i rozkoszujcie się jej smakiem. Wielu ludzi przyczyniło się do tego, aby trafiła ona do waszej filiżanki.
Delektujcie się doskonale przyrządzonym napojem z taką uwagą, z jaką go przyrządziliście. Wstrzymajcie się na chwilę, by rozkoszować się jego aromatem. Weźcie drobny łyczek, by poczuć jego smak. Jak oceniacie go na tle innych pod względem konsystencji, kwaskowości i równowagi smaku? Jeśli kawa ta stanowi dla was nowe doświadczenie, zauważcie różnicę. Jeśli natomiast jest to odmiana, jaką zwykle pijecie, zwróćcie uwagę na jej świeżość oraz na to, jak proste zmiany w przygotowaniu wpływają na jej smak i aromat. Zaparzenie filiżanki małej czarnej nie trwa długo, ale każdy łyczek pozwala delektować się nią i rozkoszować !
JAK ZAPARZYĆ KAWĘ ?
Istnieje wiele sposobów zaparzania świeżo palonej kawy – nie ma jednej recepty odpowiedniej dla wszystkich. Wasz sposób zaparzania powinien uwzględniać wasze potrzeby i preferencje. Czy macie ochotę na porządny kubek małej czarnej do śniadania? A może popołudniowe cappuccino? Albo espresso na deser? Wolicie łagodniejszy, czy też mocniejszy smak tego napoju?
Jakość i smak nie zależą jedynie od sposobu parzenia, lecz również od odmiany ziaren. Na przykład, z jakiego kraju pochodzą, z jakiego regionu, z jakiej odmiany krzewu? A może to jest mieszanka ziaren pochodzących z różnych krajów, regionów bądź odmian? Czy lubicie mocno paloną kawę, lekką mieszankę, a może coś pośredniego? Bądźcie twórczy – możecie wybrać mocno paloną kawę espresso i zaparzyć ją w kawiarce przelewowej.
Choć nie ma większego znaczenia, jak parzycie kawę, to jednak poniżej znajdziecie kilka wskazówek, dzięki którym przygotujecie małą czarną najlepszą z możliwych. Aby jakość każdej zaparzonej filiżanki była najlepsza, weźcie pod uwagę poniższe zalecenia
Sprzęt
Po każdym użyciu należy dokładnie umyć sprzęt, przepłukując go czystą, gorącą wodą i osuszyć dokładnie ręcznikiem. Koniecznie trzeba sprawdzić, czy na jakiejkolwiek części kawiarki nie pozostały fusy i czy nie ma osadu z olejku kawowego. Takie pozostałości mogą powodować gorzki, zjełczały smak napoju, który będzie zaparzany w przyszłości.
Kawa
Należy kupować kawę jak najszybciej po jej paleniu. Świeżo palona kawa jest podstawą doskonałego naparu. Trzeba również pamiętać o tym, by kupować ziarna w niewielkich ilościach – tylko tyle, ile jest się w stanie zużyć w określonym czasie. Doskonałym rozwiązaniem jest kupowanie świeżo palonej kawy co 1 – 2 tygodnie.
Mielenie
Kupując ziarna w całości musicie pamiętać, żeby zawsze mielić je – na ile to możliwe – tuż przed zaparzeniem. Młynek żarnowy jest lepszy, ponieważ cała zmielona kawa jest takiej samej grubości. Nie zaleca się natomiast mielenia w młynku ostrzowym, ponieważ ziarna mielone są niejednolicie – część jest mielona drobniej, niż reszta. Jeśli zwykle mielicie ziarna w domu przy pomocy młynka ostrzowego, spróbujcie zemleć je w sklepie młynkiem żarnowym. Różnica może was naprawdę zaskoczyć.
Nie należy nie doceniać znaczenia grubości mielenia dla smaku kawy. Jeśli napój jest gorzki, być może był parzony za długo albo jest zbyt drobno zmielony. Jeśli natomiast kawa ma nijaki smak, być może była parzona za krótko, albo została zmielona zbyt grubo. Dokładnie opowiedzcie sprzedawcy, jak ją parzycie. Czy na przykład używacie zaparzacza tłokowego? A może przelewowego zaparzacza z płaskim filtrem? Z filtrem stożkowym? Ze złoconym filtrem siateczkowym? Sprzedawca zmieli wam ziarna odpowiednio dla sposobu, w jaki zaparzacie małą czarną i dla sprzętu, jaki posiadacie.
Przed nasypaniem świeżo palonej kawy, spróbujcie rozetrzeć trochę między palcami, aby „poczuć”, jak grubo jest zmielona i zapoznać się z różnicami w grubości mielenia. Nigdy nie zaparzajcie powtórnie fusów. Po zaparzeniu pożądany smak i aromat przeniknął do naparu, w fusach pozostała tylko goryczka i mało atrakcyjne resztki.
Woda
Woda używana do zaparzania jest BARDZO ważna dla jakości naparu. Jeśli woda z kranu nie jest dobra, lub wydziela nieprzyjemny zapach albo ma niedobry smak – na przykład chloru – należy korzystać z wody filtrowanej bądź butelkowanej. Jeśli używacie wody z kranu, pozwólcie płynącej przez kilka sekund, zanim napełnicie dzbanek. Należy używać zimnej wody. Nie można używać wody destylowanej.
Stosunek ilości wody do ilości kawy
Należy używać odpowiedniej ilości zmielonych ziaren na każde 170 ml wody, pamiętając jednak, że niektóre sposoby parzenia powodują utratę wody poprzez parowanie. Ogólna zasada jest taka, że należy stosować 1 do 2 łyżeczek zmielonych ziaren na każde 170 ml wody. Ilość tę można modyfikować w zależności od indywidualnych upodobań. Należy sprawdzić, jaką rzeczywistą pojemność ma filiżanka, którą odmierzamy ilość wody.
Temperatura wody podczas zaparzania kawy
Użycie wody o niższej temperaturze sprawia, że napar ma nijaki smak i jest zbyt słaba, natomiast zbyt gorąca woda powoduje utratę jakości smaku parzonego napoju. Jeśli zaparzacie kawę ręcznie, zagotujcie wodę, ale jej nie przegotowujcie. Wyłączcie podgrzewanie wody i odczekajcie minutę przed zalaniem.
Czas zaparzania
Czas, w którym woda ma kontakt z świeżo paloną kawą jest kolejnym istotnym czynnikiem wpływającym na smak naparu. W przypadku zaparzacza przelewowego kontakt wody ze zmielonymi ziarnami powinien wynosić około 5 minut. Jeśli przygotowujecie napar przy pomocy zaparzacza tłokowego, kontakt wody powinien wynosić od 2 do 4 minut. W przypadku espresso, jak sama nazwa wskazuje, czas jest krótki – kontakt wody z fusami powinien wynosić zaledwie 20 – 30 sekund. Jeśli smak waszej małej czarnej nie jest dokładnie taki, jaki powinien być, możliwe, że była ona zaparzana zbyt długo lub zbyt krótko. Spróbujcie poeksperymentować z czasem parzenia, aż napar będzie dokładnie taki, jaki smakuje wam najbardziej.
Po zaparzeniu
Zaparzoną kawę należy pić natychmiast! Napar należy wlewać do ciepłego kubka lub filiżanki, aby jak najdłużej utrzymywał on swoją temperaturę. Zaparzona mała czarna zaczyna tracić optymalny smak już w kilka chwil po jej zaparzeniu, dlatego trzeba parzyć tylko tyle naparu, ile zostanie wypite natychmiast. Jeśli świeżo palona kawa jest parzona kilka minut przed podaniem, należy utrzymywać jej temperaturę na poziomie 82 – 85 stopni Celsjusza. Nie należy pozostawiać naparu na elektrycznym podgrzewaczu dłużej, niż przez 15 minut, ponieważ nabiera wtedy smaku spalenizny. Jeśli napój nie będzie podawany tuż po zaparzeniu, należy wlać go do ciepłego, dobrze izolowanego termosu i użyć w ciągu najbliższych 45 minut. Nigdy nie należy odgrzewać naparu.
KAFETIERA
Kafetiera lub Moka jest to urządzenie do zaparzania kawy; została wynaleziona w 1933 r. przez Pana Alfonso Bialetti, który praktycznie mówiąc zrewolucjonizował sposób zaparzania tego napoju w domu.
Sukces był tak wielki, że została wyprodukowana w ponad 200 milionach egzemplarzy, kończąc praktycznie w domu każdego Włocha. Nazwa Moka przywołuje nazwę portu w Jemenie, z którego przez wieki była eksportowana świeżo palona kawa na cały świat. Moka składa się zasadniczo z trzech części: część dolna zwana grzałką zawierająca wodę do zaparzenia, filtr lub sitko z lejkiem - do którego nasypuje się specjalnie zmielone ziarna i część górna, do której wylewa się zaparzony napój.
Oprócz trzech głównych elementów z których skonstruowana jest kafetiera znajduje się w niej również zawór bezpieczeństwa ustawiony w taki sposób aby w razie powstania zbyt dużego ciśnienia w grzałce mógł wypuścić nadmiar pary. Może się tak stać gdy damy do sitka za drobno zmielone ziarna lub ubijemy je za mocno w sitku: uszczelkę, która zapewnia odpowiednią szczelność przy skręcaniu dolnej i górnej części Moki oraz sitka górnego.
Kafetiera
Jak zaparzyć małą czarną w kafetierze:
1. Napełniamy wodą dolną część zwaną grzałką. Woda nie może przykrywać zaworu bezpieczeństwa. Woda musi być świeża. Najlepiej z kranu lecz znając jakość wody w naszych kranach (chlor itp.) radzimy używać wody niegazowanej z butelek.
2. Wkładamy sitko z lejkiem do grzałki i napełniamy je świeżo paloną kawą specjalnie zmieloną. Ważne, aby ziarna nie były zmielone za drobno ani za grubo. Nie ubijamy mielonych ziaren w sitku lecz sypiemy, aż uformuje się malutki stożek. Pamiętajmy, że mielone ziarna w momencie nasiąknięcia wodą zwiększa swoją objętość. Dlatego musi mieć ona w sitku odpowiednią ilość miejsca.
Najlepiej jest zaparzyć kawę świeżo zmieloną. Jeśli mamy tylko kawę mieloną dbajmy o to, aby przechowywana była w odpowiednich, szczelnie zamkniętych pojemnikach. Używanie świeżo mielonych ziaren ma duży wpływ na końcowy wynik zaparzenia - zapach, aromat, smak. Ziarna mielone w łatwy sposób mogą nabrać obcych zapachów jeśli będą niewłaściwie przechowywane.
Możemy wsypać do sitka mniejszą ilość mielonych ziaren wówczas napar będzie słabszy.
3. Bierzemy górną część Moki i przykręcamy ją w sposób zdecydowany do dolnej, w której znajduje się sitko wcześniej napełnione zmielonymi ziarnami. Przed przykręceniem do siebie tych elementów - brzeg grzałki musi być czysty. Najlepiej „przejechać” po nim po prostu palcem aby usunąć w ten sposób ewentualne resztki zmielonych ziaren. Dokręcamy w sposób zdecydowany obie części.
4. Wstawiamy tak skręconą Mokę na palnik gazowy. Ważne, aby płomień nie był za mocny i podgrzewał tylko spodnią część kafetiery. Oczywiście możemy też Mokę położyć na kuchence elektrycznej czy indukcyjnej (do kuchenek indukcyjnych jednak musi być zastosowana odpowiednia kafeteria przystosowana tylko do zaparzenia na płycie indukcyjnej).
5. Po kilku minutach napar zacznie wypływać przez górny otwór do górnej części kafetiery. W tym momencie otwieramy przykrywkę po to, aby tworząca się para nie wpadała nam z powrotem do kawy a tym samym, aby nie zepsuła nam smaku naparu. Uwaga! Moka w tym momencie jest bardzo gorąca i nie należy jej dotykać bezpośrednio gołymi rękami.
6. W momencie kiedy napar przestanie wypływać wyłączamy płomień, aby napar czasami się nie zagotował. W tym momencie mamy super aromatyczny napój gotowy do serwowania.
7. Wlewamy napój - jeszcze gorący - do filiżanek najlepiej ceramicznych, które utrzymują bardzo dobrze temperaturę. Małą czarną powinno się pić ciepłą.
8. W celu umycia kafetiery rozkręcamy ją, płuczemy wszystkie elementy pod bieżącą wodą. Nie używamy nigdy żadnych środków do mycia. Kiedy używamy kafetiery po raz pierwszy należy pierwsze napary (2 lub 3) wylać. Podobnie czynimy w momencie kiedy nie używaliśmy jej przez długi czas. Wówczas wystarczy zaparzyć i wylać jeden napar. Czyniąc w ten sposób pierwszy napój, który wypijemy nie będzie miał smaku "metalicznego".
AEROPRESS
Sposób zaparzania w Aeropress należy do nowszych czy tzw. alternatywnych sposobów przygotowywania świeżo palonej kawy.
Aeropress to efekt kilkuletniej pracy i testów nad stworzeniem idealnego urządzenia do przygotowania aromatycznej i szybkiej małej czarnej w dowolnym miejscu i czasie. Jedyne czego potrzebujemy to podwójna porcja średnio zmielonych ziaren (około 16-18 gramów) i gorąca woda (około 85°C). Tylko tyle i każdy może przygotować swoją ulubioną małą czarną. Zasada działania urządzenia jest podobna do French Pressu i także wykorzystuje metodę tłoka. Jednak w Aeropressie nie oddzielamy naparu od "fusów", ale przeciskamy (około 20 sekund) przez nie wodę pod stałym ciśnieniem.
Za pomocą urządzenia można przygotować od 1 do 4 naparów espresso lub 1-2 kubki świeżej kawy
